deprem hakkında bilinmesi gerekenler!!

[duygu]

Dünyada kaydedilen magnitüdü en büyük deprem hangisidir?

1900'den bu yana kaydedilen magnitüdü en büyük deprem, 22 Mayıs 1960'ta Şili'de olmuştur. 5000 kişi yaşamını yitirmiştir.(magnitüd 9.5 Mw).

Yeryüzünde en az sallanan kıta hangisidir?
Depremi en az olan kıta Antartika'dır.

Magnitüd ve şiddet arasındaki fark nedir?
Magnitüd depremin kaynağından açığa çıkan enerjinin bir ölçüsü; şiddet ise depremin yapılar ve insanlar üzerindeki etkilerinin bir ölçüsüdür.

Depremin magnitüdü nedir?
Depremin magnitüdü, belli bir zaman diliminde kaydedilen sismogram üzerindeki deprem dalgalarının genliğinin logaritması olarak tanımlanır.

Depremin şiddeti nedir?
Depremin yeryüzündeki etkileri depremin şiddeti olarak tanımlanır. Şiddetin ölçüsü, insanların deprem sırasında uykudan uyanmaları, mobilyaların hareket etmesi, bacaların yıkılması, toplam hasar gibi çeşitli kıstaslar göz önüne alınarak yapılır. Şiddeti tanımlamak için birçok ölçek geliştirilmiştir. Bunlardan en yaygın olarak kullanılanı Değiştirilmiş Mercalli Şiddet Ölçeğidir (Modified Mercalli- MM Intensity Scale). Bu ölçek, Romen rakamları ile belirlenen 12 düzeyden oluşur.Hiçbir matematiksel temeli olmayıp bütünü ile gözlemsel bilgilere dayanır.

Richter ölçeği nerede satılır?
Satılmaz. Richter ölçeği bir alet değildir, depremin magnitüdünü tanımlayan matematiksel bir formüldür.

Artçı Deprem (Aftershock) nedir?
Ana depremi izleyen daha küçük sarsıntılar dizisidir.

Artçı Depremler (Aftershocklar) ne kadar süre ile devam eder?
Belli bir süresi yoktur, 1 ay da olabilir 2 yıl da...

Fay nedir?
Yerkabuğunu oluşturan kayaçların bir yüzey boyunca kırılması ve oluşan iki parçanın birbirine göre göreceli olarak yer değiştirmesidir. (Ingilizce'si "fault")

Kuzey Anadolu Fay Hattı (KAF) nedir?
Doğu'da Karlıova ile Batı'da Mudurnu vadisi arasında doğu-batı doğrultusunda bir yay gibi uzanır. Dünyanın en aktif ve en önemli kırık hatları arasında yer alan Kuzey Anadolu fay zonunun uzunluğu yaklaşık 1200 km'dir, genişliği ise 100 m ile 10 km arasında değişir.

Deprem olan her yerde fay var mıdır?
Eğer yoksa bile yeni bir tane oluşmuştur.

P ve S dalgası nedir?
P dalgası: Kayıtçılara ilk ulaşan deprem dalgasıdır. Hızı kabuğun yapısına göre 1.5 ile 8 km/sn arasında değişir. Tanecik hareketleri yayılma doğrultusundadır (boyuna dalga).Yıkım etkisi düşüktür.

S dalgası: Kayıtçılara ikincil olarak uluşan deprem dalgasıdır. Hızı P dalgası hızının yüzde 60'ile yüzde 70'i arasında değişir. Tanecik hareketleri yayılma doğrultusuna dik ya da çaprazdır (enine dalga). Yıkım etkisi yüksektir.

Sıvı Etkisi (Liquefaction) nedir?
Kum-kil gibi gevşek malzemeden oluşan katmanların deprem sırasında sıvıların çalkalanmasına benzer bir özellik göstermesidir.

Aletle deprem ölçümü ilk kez ne zaman yapılmıştır?
İlk sismoskop M.S. 132 yılında Çinli filozof Chang Heng tarafından icat edilmiştir. Bu aygıt ayaklı bir vazo üzerine eşit aralıklarla yerleştirilmiş 8 tane ejderha başı ile vazonun ayağı üzerine yerleştirilmiş 8 tane kurbağadan oluşur. Kurbağaların açık olan ağızları ejderhalara doğru dönüktür. Deprem sırasında ejderlerden bazıları ağızlarındaki bilyeyi kurbağaların ağzına düşürür. Hangi ejderin bilyesi düşmüşse sarsıntının doğrultusu o yöndedir. Aletin kendi bulunduğu yerde hissedilemeyen yaklaşık 750 km. uzaklıklardaki depremleri algılayabildiği söylenmektedir. Aletin gövdesini oluşturan vazonun içerisinde ne tür bir düzenek olduğu bilinmemektedir. Bu konudaki en yaygın görüş, vazo içerisinde çok duyarlı bir sarkaçın yer aldığıdır.

Deprem nerelerde oluşur?
Deprem herhangi yerde ve herhangi bir zamanda oluşabilir. Genel olarak depremlerin kabuğu oluşturan levhaların sınırlarında oluştuğu söylenebilir. Dünyanın çeşitli yerlerinde benzer nitelikte depremlerin tekrarlandığı gözlenmiştir ve bu kesimler hep levha sınırlarıdır. Depremlerin yoğun olarak gözlendiği bölgeler yeryüzünde üç ana kuşak oluşturur.

1. Kuşak (Pasifik Deprem Kuşağı): Şili'den kuzeye doğru Güney Amerika kıyıları, Orta Amerika, Meksika, ABD'nin batı kıyıları ve Alaska'nın güneyinden Aleutian Adaları, Japonya, Filipinler, Yeni Gine, Güney Pasifik Adaları ve Yeni Zelanda'yı içine alan en büyük deprem kuşağıdır. Yeryüzündeki büyük depremlerin yüzde81'i bu kuşak üzerinde gerçekleşir.

2. Kuşak (Alpine): Endonezya'dan (Java-Sumatra) başlayıp Himalayalar ve Akdeniz üzerinden Atlantik Okyanusu'na ulaşan kuşaktır. Yeryüzündeki büyük depremlerin yüzde 17'si bu kuşakta oluşur.

3. Kuşak (Atlantik): Bu kuşak Atlantik Okyanusu ortasında yer alan levha sınırı (Atlantik Okyanus Sırtı) boyunca uzanır.

Deprem başladı, ne yapmalıyım?

1. Sakin olun.

2. İçerdeyseniz, masa ve benzeri sağlam bir koruyucunun altına girin, başınızı saklayın ve hareket etmeyin. Pencerelerden ve cam eşyalardan uzak durun. Sağlam çek-yat, yatak gibi eşyaların yanına yere yatabilirsiniz. Anne karnındaki pozisyonda bulunun.
3. Dışardaysanız, binalardan, ağaçlardan, telefon ve elektrik direklerinden uzak durun.

4. Araçtaysanız, üst veya alt geçitlerden uzaklaşın, açık bir alanda durun ve aracınızdan çıkmayın.

Depremden hemen sonra yapılması gereken en önemli şeyler nelerdir?

1. Kendinizin ve bulunduğunuz yerdekilerin yaralanıp yaralanmadıklarını kontrol edin ve gereken ilk yardımı yapın. 2. Ayakkabılarınızı giyin.

3. Bulunduğunuz yerin emniyetli olup olmadığını kontrol edin.Gaz, su ve elektrikle çalışan her şeyi kapatın; bulunduğunuz yapının hasarını (baca yıkılmaları, duvar çatlakları ve temeldeki hasarları) kontrol edin ve artçı sarsıntılardan etkilenip etkilenmeyeceği konusunda belirlemelerde bulunun.

4. Çevreye dağılan malzemeleri toplayın.

5. Radyonuzu açın. Yetkililerin, hayati önem taşıyan, uyarı ve açıklamalarına aynen uyun.

6. Acil durumlar dışında telefonunuzu kullanmayın.

Türkiye'de kaydedilen en büyük deprem hangisidir?
Aletsel dönemde ülkemizde kaydedilen en büyük deprem 26 Aralık 1939'da Erzincan'da olmuştur. Geceyarısı olan depremde yaklaşık 33.000 kişi ölmüştür.

Magnitüdlerine göre 1 yılda tüm dünyada kaç tane deprem olmaktadır?
Çok çok Şiddetli (Great) 8 ve üstü 1
Çok şiddetli (major) 7-7,9 18
Şiddetli (Strong) 6-6,9 120
Orta şiddette (Moderate) 5-5,9 800
Hafif (Light) 4-4,9 6.200 (Tahmini)
Çok hafif (Minor) 3-3,9 49.000 (Tahmini)
Çok çok hafif (Very minor) 3 ve altı

[orkunayhan]

sağol bilgilarin için...
bilgi-de...

[duygu]